Τι είναι το «countersteering» και γιατί τα δίτροχα πάνε προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που στρίβεις το τιμόνι.
Ακούγεται εντελώς άκυρο και πέραν της κοινής αντίληψης αλλά ισχύει: Μια μοτοσυκλέτα στρίβει, πιέζοντας το τιμόνι της προς της αντίθετη κατεύθυνση από την επιθυμητή. Πρόκειται για κάτι που ονομάζεται «countersteering», οφείλεται στο γυροσκοπικό φαινόμενο και αν ξέρεις να κάνει ποδήλατο, το έχεις εφαρμόσει, χωρίς να το καταλάβεις.
Ας ξεκινήσουμε από ένα απλό παράδειγμα, έστω ότι βρισκόμαστε στην κορυφή ενός λόφου και από κάτω μας απλώνεται μια πλαγιά με γρασίδι. Εκεί δίπλα βρίσκουμε ένα πεταμένο ελαστικό αυτοκινήτου και επειδή έχουμε έμφυτη ροπή και τάση προς τις χαζομάρες, αποφασίζουμε να το κυλήσουμε προς το κάτω.
Στα πρώτα μέτρα, το ελαστικό εμφανίζει μια αστάθεια, κλυδωνιζόμενο δεξιά και αριστερά αλλά όσο η ταχύτητα του αυξάνεται, εμφανίζεται όλο και πιο σταθερό. Πρώτο ερώτημα λοιπόν, πως γίνεται και μένει όρθιο;
Ας υποθέσουμε τώρα ότι κάποιος τρέχει δίπλα απλό το κυλιόμενο ελαστικό και προσπαθεί να το σταματήσει σπρώχνοντας το από το πλάι.Τζίφος! Η ισορροπία του ελαστικού διαταράσσεται ελαφρά αλλά σύντομα ανακτάται, σαν μια δύναμη να το κρατά όρθιο και σταθερό. Πως γίνεται αυτό;
Η δύναμη αυτή λοιπόν υπάρχει και ονομάζεται στροφορμή. Είναι εύκολο να το καταλάβει κανείς, πρόκειται για μια μορφή «αδράνειας», μόνο που στην προκειμένη περίπτωση αντί ένα σώμα να αντιστέκεται στην αλλαγή της κινητικής του κατάστασης, εδώ έχουμε αντίσταση (με την μορφή ροπής) στην αλλαγή κατεύθυνσης του άξονα περιστροφής του.
Το φαινόμενό ονομάζεται «γυροσκοπικό» και σε αυτό οφείλεται το πώς στρίβουν οι μοτοσυκλέτες, τουλάχιστον σε μέσες και υψηλές ταχύτητες (χονδρικά, πάνω από 15 χλμ./ώρα).
Mια μοτοσυκλέτα που κινείται σε ευθεία, ας υποθέσουμε με 70 χλμ./ώρα, διατηρεί την ισορροπία της, χωρίς καμία προσπάθεια από πλευράς αναβάτη. Ακόμα και αν αυτός αφήσει τα χέρια του από το τιμόνι (δεν το προτείνουμε…) το όχημα έχει την τάση να διατηρεί την ισορροπία του, ακριβώς λόγω της στροφορμής των περιστρεφόμενων με ταχύτητα τροχών.
Αν τώρα επιχειρηθεί να αλλάξει κατεύθυνση ο άξονας περιστροφής του μπροστινού τροχού, όπως αναφέρθηκε αναλυτικά πιο πάνω, θα κάνει την εμφάνιση της μια ροπή (όχι αντίρροπη δύναμη) που δρα κάθετα στον άξονα την προσπάθειας σου. Λόγω την γυροσκοπικής αυτής ροπής, αλλά και της μικρής αλλαγής στην γεωμετρία του μπροστινού συστήματος και των δυνάμεων που αναπτύσσονται στο σημείο επαφής του μπροστινού ελαστικού με το δρόμο, η μοτοσυκλέτα εμφανίζει την τάση να στρίψει (να γύρει δηλαδή) προς την αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που πάει το τιμόνι.
Αυτό το φαινόμενο στο σύνολο του, αποτελεί ένα θεμελιώδες κεφάλαιο στην οδήγηση μοτοσυκλέτας, scooter, παπιού, ακόμα και ποδηλάτου. Όσοι το έχουν εντάξει συνειδητά ως μηχανισμό στην οδήγηση τους αλλάζουν κατεύθυνση πιο γρήγορα και χωρίς κόπο. Ακόμα και όσοι δεν το γνωρίζουν το εφαρμόζουν αλλά ασυνείδητα, καθώς, δεν υπάρχει άλλος τρόπος να στρίψει ένα δίτροχο.
Αν θέλετε να το δείτε στην πράξη, επιλέξτε ένα ανοικτό δρόμο χωρίς κυκλοφορία και κινηθείτε με μια μικρή προς μέση ταχύτητα (50-70 χλμ./ώρα) σε ευθεία γραμμή. Εφαρμόστε μια πολύ μικρή δύναμη στο ένα άκρο του τιμονιού σπρώχνοντας το προς τα μπροστά και παρατηρείστε το πόσο εύκολα η μοτοσυκλέτα αλλάζει κατεύθυνση και γέρνει προς την πλευρά αυτή.
Αν σπρώχνετε (πάντα ελαφρά) το τιμόνι από το δεξί grip (τη λαβή) προς τα μπροστά, η μοτοσυκλέτα θα κατευθυνθεί ελαφρά προς τα δεξιά και θα γύρει προς τα δεξιά, παρά το ότι ουσιαστικά, στρίψατε το τιμόνι αριστερά. Το ίδιο θα συμβεί και προς τα αριστερά, αν αντιστρέψετε την διαδικασία και σπρώξετε το αριστερό grip προς τα μπροστά.
Επαναλάβετε αυτές τις κινήσεις, μέχρι που να αποκτήσετε μια σαφή αίσθηση του πως αντιδρά το δίτροχο σας σε αυτές τις εντολές ώστε σταδιακά να αποτελέσουν μια συνειδητή διαδικασία όταν θέλετε να αλλάξετε κατεύθυνση.
Προσοχή όμως: στις μικρές ταχύτητας, αυτό ο τρόπος οδήγησης δεν μπορεί να εφαρμοστεί και η μοτοσυκλέτα στρίβει «κανονικά» γυρνώντας το τιμόνι προς την επιθυμητή κατεύθυνση.
Όλες οι ειδήσεις
Τέλος η ασφαλιστική κάλυψη σε όσους δεν «παρκάρουν» το κινητό όταν οδηγούν
Τον Ιούνιο ο πρώτος έλεγχος για ανασφάλιστα ΙΧ και ΚΤΕΟ
Electrip: Τουρκικό «ηλεκτροσόκ» με σταθμούς φόρτισης στην Ελλάδα!
