Σε ποια ηλικία πρέπει να παραδίδεις το δίπλωμα αυτοκινήτου;

Τι ισχύει για την οδήγηση μετά τα 65 και τα 80; Ποιες εξετάσεις απαιτούνται και πότε πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά την απόσυρση από το τιμόνι;

Η οδήγηση προσφέρει ελευθερία και ανεξαρτησία, όμως από μια ηλικία και μετά, το ερώτημα που τίθεται δεν είναι αν έχεις δίπλωμα, αλλά αν πρέπει να συνεχίσεις να το χρησιμοποιείς.

Τι προβλέπει ο νόμος για την ηλικία και το δίπλωμα

Στην Ελλάδα, η άδεια οδήγησης παύει να ισχύει αυτόματα με τη συμπλήρωση των 65 ετών. Από εκεί και μετά, κάθε οδηγός πρέπει να ανανεώνει το δίπλωμα του ανά τριετία, υπό την προϋπόθεση ότι πληροί συγκεκριμένα ιατρικά κριτήρια. Μόλις φτάσει τα 80 έτη, η ανανέωση γίνεται ανά δύο χρόνια, και συνοδεύεται από ακόμα πιο αυστηρούς ελέγχους.

Οι υποψήφιοι για ανανέωση μετά τα 65, υποβάλλονται σε εξετάσεις από παθολόγο και οφθαλμίατρο. Μετά τα 80, απαιτείται επιπλέον έλεγχος από ΩΡΛ και είτε νευρολόγο είτε ψυχίατρο. Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι ο οδηγός έχει επαρκή σωματικά και πνευματικά αντανακλαστικά, ώστε να κινείται με ασφάλεια στον δρόμο.

Ηλικία ή ικανότητα; Τι μετρά περισσότερο;

Οι ειδικοί στον τομέα της γηριατρικής επισημαίνουν πως η ηλικία από μόνη της δεν είναι αρκετή για να καθορίσει την ικανότητα οδήγησης. Το κρίσιμο στοιχείο είναι οι δεξιότητες και η ψυχοσωματική κατάσταση του οδηγού. Έτσι, ένας 90χρονος μπορεί να οδηγεί με ασφάλεια, ενώ ένας νεότερος μπορεί να είναι ακατάλληλος.

Ωστόσο, η πραγματικότητα δείχνει ότι πολλοί ηλικιωμένοι διστάζουν να παραδώσουν το δίπλωμα, ακόμα και όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Ο φόβος απώλειας της αυτονομίας και η άρνηση αποδοχής του γήρατος λειτουργούν αποτρεπτικά.

Τα σημάδια που δείχνουν ότι ίσως πρέπει να σταματήσετε

Ανεξάρτητα από την ηλικία, υπάρχουν ενδείξεις που πρέπει να μας βάλουν σε σκέψη:

· Οι αντιδράσεις σας είναι καθυστερημένες.

· Δυσκολεύεστε να δείτε καθαρά τα σήματα ή σας ενοχλεί ο ήλιος ή τα φώτα των άλλων.

· Νιώθετε ανασφάλεια σε έντονη κίνηση ή αγχώνεστε εύκολα στο τιμόνι.

· Κάποιος οικείος σας εκφράζει ανησυχία για την ικανότητα σας να οδηγείτε.

Αν ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω σας ακούγονται γνώριμα, είναι καλή στιγμή να σκεφτείτε αν πραγματικά είστε ακόμα σε θέση να οδηγείτε με ασφάλεια.

Πότε είναι η ώρα να αποσυρθώ από την οδήγηση;

Δεν υπάρχει «ιδανική» ηλικία για να παραδώσει κάποιος το δίπλωμα του. Υπάρχουν όμως ποιοτικά κριτήρια: αν θυμάστε τις διαδρομές σας, αν έχετε καλή όραση και ακοή, αν δεν παίρνετε φάρμακα που επηρεάζουν τη συγκέντρωση, αν νιώθετε σίγουροι πίσω από το τιμόνι. Αν όχι, ίσως είναι η ώρα να κάνετε ένα βήμα πίσω.

Αυτό δεν σημαίνει απομόνωση ή απώλεια ανεξαρτησίας, αλλά υπεύθυνη στάση απέναντι στον εαυτό σας και τους άλλους. Η απόφαση να σταματήσετε να οδηγείτε μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά είναι συχνά μια πράξη γενναιότητας και ωριμότητας.