Γιατί τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα προκαλούν ναυτία – Οι 5 λόγοι που εξηγούν το φαινόμενο

Αισθάνεσαι ναυτία όταν είσαι επιβάτης σε ηλεκτρικό αυτοκίνητο; Δες τι λένε οι επιστήμονες και πώς μπορείς να το αντιμετωπίσεις.

Αν ένιωσες ποτέ ζαλάδα ή στομαχική δυσφορία σε μια διαδρομή με ηλεκτρικό αυτοκίνητο, δεν είσαι ο μόνος – και σίγουρα δεν το φαντάστηκες. Νέα επιστημονικά ευρήματα εξηγούν γιατί τα ηλεκτρικά αυξάνουν τον κίνδυνο ναυτίας σε επιβάτες, ακόμα και σε ήπιες διαδρομές.

Πιο ήσυχα, πιο ομαλά – αλλά όχι απαραίτητα πιο άνετα

Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι κατά γενική ομολογία πιο ήσυχα, ομαλά και «καθαρά» στην οδήγηση, χαρακτηριστικά που θα περίμενε κανείς να βελτιώνουν την εμπειρία στο ταξίδι. Και πράγματι, για τον οδηγό, αυτό ισχύει. Ωστόσο, οι επιβάτες – ιδιαίτερα όσοι κάθονται πίσω – αναφέρουν συχνά συμπτώματα ναυτίας, ακόμα κι αν σε βενζινοκίνητα ή πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα δεν ένιωθαν ποτέ κάτι αντίστοιχο.

ηλεκτρικά αυτοκίνητα

Το φαινόμενο εξηγείται επιστημονικά

Σύμφωνα με ερευνητές που μίλησαν στη Guardian, η απουσία ήχου και κραδασμών από τον κινητήρα, σε συνδυασμό με τα χαρακτηριστικά της ηλεκτρικής οδήγησης, μπερδεύει τον εγκέφαλο μας. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος βασίζεται εδώ και δεκαετίες σε συγκεκριμένα αισθητηριακά «σήματα» που προέρχονται από τα αυτοκίνητα με θερμικό μοτέρ, όπως τον ήχο του κινητήρα, τις δονήσεις, ή ακόμη και τη διακοπή της ισχύος στις αλλαγές ταχύτητας. Όταν αυτά απουσιάζουν, ο εγκέφαλος δυσκολεύεται να υπολογίσει τις κινήσεις του σώματος, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση, που οδηγεί σε ναυτία.

Ο ρόλος της συνεχούς ροπής και της αναγεννητικής πέδησης

Οι ειδικοί εντοπίζουν δύο βασικές αιτίες πίσω από τη ναυτία:

Άμεση ροπή: Τα ηλεκτρικά αποδίδουν όλη τη δύναμη σχεδόν ακαριαία, ειδικά στις χαμηλές ταχύτητες. Αν ο οδηγός δεν είναι συνηθισμένος ή το πεντάλ δεν έχει ήπια χαρτογράφηση (π.χ. Eco mode), οι επιβάτες μπορεί να βιώσουν απότομες και ασυνήθιστες κινήσεις.
Αναγεννητική πέδηση (regen braking): Όταν ο οδηγός αφήνει το γκάζι, το αυτοκίνητο επιβραδύνει χωρίς να χρειαστεί να πατήσει φρένο. Η συνεχόμενη, ήπια επιβράδυνση είναι διαφορετική από το στιγμιαίο φρενάρισμα που έχουμε συνηθίσει – και αυτό από μόνο του είναι αρκετό για να προκαλέσει ναυτία, ιδίως σε ευαίσθητους επιβάτες.

Το μυαλό μας δεν έχει συνηθίσει ακόμα

Ο William Emond, διδακτορικός ερευνητής που μελετά τη ναυτία σε οχήματα, εξηγεί:

«Η μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης ναυτίας στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μπορεί να αποδοθεί στην έλλειψη εμπειρίας. Ο εγκέφαλος χρειάζεται χρόνο για να “μάθει” πώς να αντιλαμβάνεται τις δυνάμεις που ασκούνται μέσα στα αυτοκίνητα μηδενικών ρύπων. Είναι κάτι παρόμοιο με τη ναυτία σε περιβάλλοντα μηδενικής βαρύτητας.»

Η λύση μπορεί να έρθει από το φως

Μια ενδιαφέρουσα ιδέα που εξετάζουν κατασκευαστές είναι η χρήση οπτικών ερεθισμάτων μέσα στην καμπίνα, όπως αλλαγές στον φωτισμό ανάλογα με τις κινήσεις του οχήματος. Αυτά τα «σήματα» μπορούν να βοηθήσουν τον εγκέφαλο να προβλέπει και να κατανοεί καλύτερα τις αλλαγές στην κίνηση, μειώνοντας έτσι τα συμπτώματα ναυτίας.

Τελικά, ποιος επηρεάζεται;

Πιο ευάλωτοι είναι οι επιβάτες του πίσω καθίσματος, καθώς έχουν μικρότερο οπτικό έλεγχο της πορείας.
Οι επιβάτες με λιγότερη πείρα σε ηλεκτρικά, που δεν έχουν εξοικειωθεί ακόμα με την απουσία ήχου και την απόκριση των χειριστηρίων.
Παιδιά και ηλικιωμένοι, που γενικά είναι πιο επιρρεπείς στη ναυτία κατά τη μετακίνηση.

Διαβάστε επίσης: ΟΠΕΚΕΠΕ και στην Αυστραλία: Φαρμακοποιός έπαιρνε επιδόματα και αγόραζε supercars

Τι μπορούμε να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε αυτό το δυσάρεστο φαινόμενο;

Ομαλή οδήγηση: Αποφύγετε τις απότομες επιταχύνσεις και αντίστοιχα το έντονο φρενάρισμα, ειδικά αν υπάρχει και λειτουργεία one-pedal. Χρησιμοποιήστε το Eco mode όπου γίνεται.
Οπτική εστίαση: Κοιτάξτε έξω από το παράθυρο, κατά προτίμηση μακριά, προς τον ορίζοντα.
Ανοιχτά παράθυρα ή ελαφρύς εξαερισμός: Μπορεί να μειώσει σημαντικά τη δυσφορία.
Χρήση καραμέλας μέντας ή αντι-ναυτιασικών προϊόντων, αν χρειάζεται.

Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ήρθαν για να μείνουν – αλλά ο τρόπος που «νιώθουμε» τη διαδρομή μέσα σε αυτά, αλλάζει. Όσο προσαρμοζόμαστε, είναι φυσιολογικό να υπάρχουν αντιδράσεις από τον οργανισμό μας. Ευτυχώς, η τεχνολογία, αλλά και η σωστή οδηγική συμπεριφορά, μπορούν να κάνουν τις διαδρομές με EV πιο άνετες για όλους.