Φώτης Ραΐσης
Η GM εξέλιξε και κατασκεύασε το 1996, το πρώτο ηλεκτροκίνητο μοντέλο μαζικής παραγωγής, το EV1. Ήταν τότε που ξεκίνησε ένας ανηλεής πόλεμος συμφερόντων που τελικά καταδίκασε το EV1 πέντε χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του.
Το GM EV1 ξεκίνησε ως το project μαζικής παραγωγής ενός ηλεκτροκίνητου οχήματος σε μία εποχή παρθένα για την ηλεκτροκίνηση. Το μοντέλο ήταν ακριβό στην παραγωγή του – ημερήσια έβγαιναν τέσσερα EV1 από το εργοστάσιο με την συναρμολόγηση να γίνεται στο χέρι. Το όλο πρόγραμμα του EV1 απαίτησε μία επένδυση της τάξεως του 1 δις. δολαρίων, που φαντάζει γιγάντια επένδυση ακόμα και σήμερα – ποσώ δε μάλλον πριν από 25 χρόνια. Αν το project της GM είχε μπει για τα καλά στην παραγωγική διαδικασία θα ήταν φθηνότερο και συνεπώς πιο προσιτό στους πολλούς. Από το 1996 έως το 2000 είχαν κατασκευαστεί και κυκλοφορούσαν στους δρόμους της Β. Αμερικής περί τα 800 EV1 ενώ η εταιρεία είχε μια λίστα παραγγελιών για 4.000 αυτοκίνητα. Προς τα τέλη της δεκαετίας των nineties και άλλοι κατασκευαστές μπήκαν στο παιχνίδι των ηλεκτροκίνητων μοντέλων. Η Honda παρουσίασε το EV Plus, η Ford το Think και το pick up μοντέλο Ranger EV, η Toyota το Rav 4 EV και η Nissan το Altra EV. Ωστόσο και εδώ, η υψηλή τιμής τους δεν επέτρεψε ποτέ την ευρεία αποδοχή τους και έτσι όσα κυκλοφόρησαν ήταν εταιρικά μοντέλα. Από την άλλη, στην πολιτεία της Καλιφόρνιας ξεκίνησαν να στήνονται ανάλογοι σταθμοί ανεφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια. Η αυτονομία όλων των ηλεκτροκίνητων μοντέλων εκείνης της εποχής έφθανε μέχρι τα 100 χλμ. με μία φόρτιση.
Ξαφνικά και εν μία νυκτί η GM απέσυρε όλα τα μοντέλα EV1 που κυκλοφορούσαν και τα κατέστρεψε. Η πολιτεία της Καλιφόρνιας υποβάθμισε τις απαιτήσεις της σχετικά με τις νόρμες περί ατμοσφαιρικών ρύπων ενώ η τότε κυβέρνηση του George Bush έδωσε φοροαπαλλαγές σε μεγάλα και ρυπογόνα αυτοκίνητα. Ταφόπλακα σε μία προσπάθεια που αν είχε ευδοκιμήσει τότε, η εξέλιξη της συγκεκριμένης τεχνολογίας θα ήταν σήμερα διαφορετική.
Δεν ήταν λίγοι αυτοί που υποστήριξαν πως οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες επιδοτούσαν μυστικά διάφορες καταναλωτικές οργανώσεις που εμφανίζονταν δύσπιστες για την αθρόα κυκλοφορία ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Επίσης υπήρχαν και αντίστοιχες παρεμβάσεις στον Τύπο έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα κλίμα δυσπιστίας προς τα «καθαρά» αυτοκίνητα. Βεβαίως, περισσότερο όλων ενόχλησε η στάση της GM αλλά και των άλλων κατασκευαστών που κανιβάλισαν τα χρυσοπληρωμένα προϊόντα τους λόγω των πιέσεων από διάφορα λόμπι. Είναι ενδεικτικό πως το 2004 είχαν αποσυρθεί και διαλύθηκαν όλα τα ηλεκτρικά οχήματα που κυκλοφορούσαν πριν από λίγα χρόνια στους αμερικάνικους δρόμους.
