Γιατί τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα πρέπει να φέρουν ειδικό πυροσβεστήρα και γιατί ακόμα δεν είναι υποχρεωτικό

Η φωτιά σε μια μπαταρία λιθίου δεν είναι σαν τις άλλες: λύσεις υπάρχουν, αλλά η νομοθεσία παραμένει πίσω

Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αυξάνονται ραγδαία στους ελληνικούς δρόμους και η μετάβαση προς την πράσινη κινητικότητα είναι δεδομένη, όμως οι τεχνολογίες που τη στηρίζουν φέρνουν και νέες προκλήσεις. Ένας από τους σημαντικότερους – και πιο παρεξηγημένους – κινδύνους είναι αυτός της φωτιάς σε μπαταρίες λιθίου (Li-ion).

Να ξεκαθαρίσουμε εδώ πάντως, ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν «πιάνουν φωτιά» πιο συχνά από αυτά που φέρουν θερμικούς κινητήρες. Για την ακρίβεια, συμβαίνει το αντίθετο, αφού στατιστικά στοιχεία από ΕΕ και ΗΠΑ, δείχνουν ότι σε ετήσια βάση, αναλογεί μια φωτιά ανά 1.300 συμβατικά οχήματα και μια φωτιά ανά 30.000 ηλεκτρικά οχήματα.

Η διαφορά είναι ότι οι φωτιές στα ηλεκτρικά οχήματα, δηλαδή στις μπαταρίες λιθίου που αυτά φέρουν, δεν σβήνουν εύκολά. Το φαινόμενο του «thermal runaway», δηλαδή ο «αλυσιδωτός» τρόπος με τον οποίο εξαπλώνεται η φωτιά στις κυψέλες της μπαταρίας, μπορεί να προκαλέσει αναζωπύρωση ακόμα και μετά την αρχική κατάσβεση, ενώ οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται είναι εξαιρετικά υψηλές, με εκπομπή τοξικών αερίων.

Σε αυτό το πλαίσιο, η χρήση ενός απλού πυροσβεστήρα τύπου ABC (ξηράς σκόνης), όπως αυτούς που βάση νόμου φέρουν υποχρεωτικά όλα τα αυτοκίνητα, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρικών, είναι ανεπαρκής.

Οι ειδικοί πυροσβεστήρας για EV αυτοκίνηρα, F-500 και AVD

Η αγορά διαθέτει πλέον ειδικούς πυροσβεστήρες για φωτιές σε μοαταρίεςλιθίου, όπως οι τύποι F-500, AVD και άλλοι με ανάλογη χημική σύσταση. Αυτοί οι πυροσβεστήρες δεν κατασβαίνουν απλώς τη φλόγα, παρεμβαίνουν στη χημική διαδικασία της ανάφλεξης, ψύχουν δραστικά τις κυψέλες και μειώνουν τον κίνδυνο αναζωπύρωσης.

Ωστόσο, ενώ σε χώρους φόρτισης EV υπάρχουν υποχρεώσεις για τη χρήση τέτοιων πυροσβεστικών μέσων, στα ίδια τα ηλεκτρικά οχήματα δεν υπάρχει πρόβλεψη για ειδικό πυροσβεστήρα. Αντίθετα, η νομοθεσία εξακολουθεί να απαιτεί μόνο τον βασικό πυροσβεστήρα ξηράς σκόνης.

Ένα κενό που μπορεί να στοιχίσει

Η απουσία υποχρέωσης για τα κατάλληλα και ενδεδειγμένα πυροσβεστικά μέσα σε EV οχήματα δημιουργεί ένα σοβαρό κενό ασφαλείας και αυτό είναι παράδοξο: έχουμε πλέον οχήματα με πολύπλοκες και ισχυρές μπαταρίες, αλλά αντιμετωπίζουμε τον κίνδυνο πυρκαγιάς όπως θα κάναμε σε ένα απλό βενζινοκίνητο Ι.Χ.

Το κόστος ενός ειδικού πυροσβεστήρα αυτού του τύπου κυμαίνεται περίπου στα 200 ευρώ και είναι σαφώς υψηλότερο από αυτό ενός συμβατικού (30–40 ευρώ), αλλά αναλογικά με την αξία του οχήματος και τον κίνδυνο που αντιμετωπίζεται, σίγουρα πρόκειται για μια ορθολογική επένδυση.

Τι θα έπρεπε να γίνει

Η Πολιτεία θα μπορούσε να εξετάσει την υποχρεωτική ενσωμάτωση πυροσβεστήρα ειδικού τύπου σε όλα τα EV, είτε μέσω του ΚΟΚ είτε μέσω τεχνικών κανονισμών. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να καθιερωθεί ως προαιρετική αλλά επιδοτούμενη επιλογή, μέσω σχετικών προγραμμάτων «πράσινης ασφάλειας». Σημειώνεται όμως, η απουσία νομοθετικής εναρμόνισης στην ΕΕ αφού ακόμα δεν έχει καθιερωθεί ως ευρωπαϊκός κανόνας για ιδιωτική χρήση.

Θα είχε αποτέλεσμα;

Μπορεί ένας ιδιώτης, χωρίς σχετική εκπαίδευση και γνώση να κατασβήσει πυρκαγιά σε ηλεκτρικό αυτοκίνητο; Η απάντηση είναι, εξαρτάται. Τα ηλεκτρικά οχήματα δεν προσφέρουν εύκολη πρόσβαση στις μπαταρίες τους και αυτό είναι σκόπιμο, για λόγους ασφάλειας, αντοχής και αρχιτεκτονικής σχεδίασης.

Η κύρια μπαταρία υψηλής τάσης είναι τοποθετημένη στο δάπεδο του οχήματος και σε ενσωματωμένη στο σασί (πλαίσιο), μέσα σε ειδικά θωρακισμένο περίβλημα, έχει δε, χιλιάδες κυψέλες, με συνολική τάση 300–800V ανάλογα το μοντέλο.

Κατά την καύση της, εκλύονται τοξικοί ρύποι, έντονη φλόγα, ενώ μπορεί να σημειωθούν και εκρήξεις, δεν πρόκειται λοιπόν για κάτι εύκολο. Όλα εξαρτώνται λοιπόν από το πώς θα εκδηλωθεί μια φωτιά και το πόσο έγκαιρη θα είναι η επέμβαση σε αυτή. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και ένας πρόσκαιρός περιορισμός της φωτιάς θα μπορούσε να εξασφαλίσει πολύτιμο χρόνο μέχρι να καταφθάσει η πυροσβεστική και να δώσει τη δυνατότητα να απομακρυνθούν άνθρωποι και άλλα οχήματα ώστε να περιοριστούν οι επιπτώσεις.