Πάνος Ντάνος
Η ζωή μιμείται την τέχνη (επίσης, «τραβάει την ανηφόρα» αλλά αυτό είναι πρόσφορο για το θέμα «ρυμούλκηση»).
Και, δεν χρειάζεται παρά μια βόλτα, κατά προτίμηση -αλλά όχι περιοριστικά- στην ελληνική επαρχία, για να διαπιστώσουμε το αληθές του γνωμικού. Σε κάθε πόλη και χωρίο, σε μικρές και μεγάλες οδούς, υπάρχουν κατασκευαστικά έργα, αποπερατωμένα ή εν εξελίξει, δυνάμει «έργα» με την έννοια του καλλιτεχνήματος.
Οι «δημιουργοί» πολλών από αυτά, κατά πως φαίνεται εισάκουσαν τον Νταλί, που μας προέτρεψε «Να μην φοβόμαστε την τελειότητα, γιατί ποτέ δεν πρόκειται να την φτάσουμε».
Κάθε δρόμος είναι ένας ατέρμονος καμβάς και όλοι μαζί μια αχανής, υπαίθρια γκαλερί, με κατασκευές που απέχουν παρασάγγας από την τελειότητα· κάθε εργολάβος ένας καλλιτέχνης· κάθε έργο, «έργο» διαφορετικής τεχνοτροπίας.
Παρατηρούμε συνθέσεις υπερρεαλιστών, με τον καλλιτέχνη να εκφράζει το υποσυνείδητο του χωρίς λογικό έλεγχο και το αποτέλεσμα να είναι τερατώδες για τον κοινό νου του εποχούμενου, αλλά αριστουργηματικό για τους γνώστες. Όπως για παράδειγμα μια γέφυρα αμφιβόλου στατικότητας που παρασύρεται από το υπερχειλισμένο ποτάμι, ή ένας δρόμος που κατολισθαίνει στην πλαγιά του βουνού, έργα που εκφράζουν με χαρακτηριστικό τρόπο την αβεβαιότητα της ζωής και αναδεικνύουν τον ψυχισμό του καλλιτέχνη.
Αντικρίζουμε διάσπαρτα δείγματα ιμπρεσιονισμού, όπου ο δημιουργός εκφράζεται μέσα από την επίδραση του φωτός, ή μάλλον από την απουσία του. Πρόκειται για έργα πλημμελούς ή ανύπαρκτου φωτισμού. Ο οδηγός θα πρέπει να πασχίσει για να ακολουθήσει το δρόμο και θα φτάσει στον προορισμό του, έχοντας αποκτήσει ένα νέο φίλο: την γνώση. Ακόμη κι αν αποτύχει όμως, θα έχει κάνει και πάλι μια γνωριμία, έναν επιστήθιο φίλο: τον φανοποιό.
Όμως τα πιο συνηθισμένα έργα είναι κονστρουκτιβιστικά. Αφηρημένα, μινιμαλιστικά και με διάθεση πειραματισμού, μας λένε κάτι αλλά δεν είμαστε σίγουροι, γεγονός που προϋποθέτει την απόλυτη προσοχή και αυτοσυγκέντρωσή μας για να τα κατανοήσουμε, να γίνουμε σοφότεροι και να παραμείνουμε αρτιμελείς. Γιατί, καλός ο κονστρουκτιβισμός, αλλά στο δρόμο είναι λίγο επικίνδυνος.
Υ.Γ. Χρειαζόμαστε περισσότερα ρεαλιστικά έργα.
