To Ineos είναι ένα αυτοκίνητο γεννημένο από το πάθος ενός ανθρώπου. Κάτι που είναι εμφανές στην οδήγηση. Εκτός δρόμου, καταφέρνει να ξεπεράσει τις προσδοκίες μας
Του Gian Luca Pellegrini Απόδοση: Νίκος Μαρινόπουλος
Μεγάλωσα σε μια εποχή στην οποία τα αυτοκίνητα περιορισμένης παραγωγής ανήκαν ξεκάθαρα σε κάποια κατηγορία. Στα μικρά sport, στα spider, στα station wagon, στα cabrio, στα εκτός δρόμου, στα coupé ή ακόμα και στα shooting brake. Χαρακτηρίζονταν επίσης από τη γεωγραφική τους προέλευση, η οποία επηρέαζε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Έχετε ακούσει τα κλισέ. Οι όμορφες Ιταλίδες. Οι εύθραυστες Αγγλίδες. Τα τετραγωνισμένα γερμανικά τανκ. Τα αμερικάνικα θωρηκτά. Ήταν μια εποχή στην οποία επέλεγες αυτοκίνητο κυρίως με βάση την προσωπικότητά του και λιγότερο με βάση τα τεχνικά του χαρακτηριστικά. Δε λέω ότι όλα ήταν τέλεια τότε. Το αντίθετο. Ένα σωρό φορές, στην προσπάθειά σου να ξεχωρίσεις, κατέληγες με τον “μουτζούρη”. Η εποχή αυτή τελείωσε. Όπως αντίστοιχα στο ποδόσφαιρο τα συστήματα αντικατέστησαν την ατομική μαεστρία, στο αυτοκίνητο άρχισαν όλες οι εταιρείες να επιδιώκουν το ίδιο αποτέλεσμα. Η προσωπικότητα ισοπεδώθηκε από την ανάγκη συμμόρφωσης με τις προδιαγραφές. Το σύγχρονο αυτοκίνητο πρέπει να τα κάνει όλα καλά, δίχως να διαπρέπει σε τίποτα. Δεν κατασκευάζεται πλέον με πάθος και μεράκι, αλλά με στόχο τη μεγιστοποίηση του περιθωρίου κέρδους.
To Grenadier, το πρώτο μοντέλο της Ineos, μοιάζει βγαλμένο από την εποχή που περιέγραψα. Δεν προσπαθεί να είναι πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Σχεδιάστηκε ως ο πνευματικός κληρονόμος του αρχέτυπου Defender. Για να διαπρέπει εκτός δρόμου. Και αυτό το κάνει καλά, όπως μπορεί ν’ αντιληφθεί κανείς από την ιστορία που κρύβεται πίσω από τη γέννησή του.
ΕΝΑΣ ΤΥΠΟΣ ΠΟΥ ΞΕΡΕΙ ΤΙ ΘΕΛΕΙ
Από το 2013, η Jaguar Land Rover (θυγατρική της ινδικής Tata Motors) είχε ανακοινώσει τη διακοπή της παραγωγής του Defender. Η απόφαση αυτή σχετιζόταν με τις προδιαγραφές ασφαλείας και εκπομπής ρύπων. Έπειτα από 68 χρόνια παραγωγής, το τελευταίο Defender κατασκευάστηκε το 2016. Η υπόσχεση για ένα νέο Defender ικανοποίησε πολλούς, αλλά όχι όλους. Ένας από αυτούς τους ανικανοποίητους ήταν ο Sir Jim Ratcliffe, ο πλουσιότερος άνθρωπος στο Ηνωμένο Βασίλειο, με περιουσία που ξεπερνά τα 21 δισεκατομμύρια στερλίνες. Μεταξύ άλλων, ιδιοκτήτης της εταιρείας χημικών και πετρελαιοειδών Ineos, με περισσότερους από 23.000 υπαλλήλους. Δεν είναι ο κλασικός τύπος που φοράει κοστούμι και πηγαίνει από συνάντηση σε συνάντηση με ένα κινητό τηλέφωνο κολλημένο στο αυτί του. Θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε εθισμένο στην αδρεναλίνη, καθώς περιφέρεται στις Άνδεις με τη μοτοσικλέτα του, τρέχει σε αγώνες δρόμου (με τα πόδια) στην έρημο, έχει διασχίσει το Βόρειο και το Νότιο πόλο με τα σκι του, έχει διασχίσει το περιβόητο Βορειοδυτικό Πέρασμα με το ιστιοπλοϊκό του και έχει συλλογή από μονοθέσια της F1, απλά και μόνο επειδή του αρέσει να τα οδηγεί. Η ανακοίνωση της διακοπής της παραγωγής του Defender δεν του “κάθεται” καλά, πολύ απλά επειδή ήταν το ιδανικό όχημα για την περιπετειώδη ζωή του. Για τον αντικαταστάτη του, το νέο Defender, τολμά να πει ξεκάθαρα τη γνώμη του. “Είναι ένα καλό αυτοκίνητο, αλλά δεν ενδύκνειται για πραγματικά περιπετειώδεις εκτός δρόμου εξορμήσεις. Τουλάχιστον εάν θέλεις να είσαι βέβαιος ότι θα επιστρέψεις”.
Οπότε ζητά από την Land Rover να αγοράσει τα δικαιώματα και τη γραμμή παραγωγής του αρχέτυπου μοντέλου. Τον σνομπάρουν κι εκείνος εκνευρίζεται. Από τη στιγμή που δεν του επιτρέπουν να επανεκκινήσει την παραγωγή του Defender, αποφασίζει να κατασκευάσει κάτι καινούριο. Περιγράφει την αποστολή του νέου αυτοκινήτου λέγοντας ότι “το Defender γεννήθηκε για να υπηρετήσει τους αγρότες. Ένα τίμιο όχημα για ένα έντιμο επάγγελμα. Αυτό είναι το κύριο χαρακτηριστικό του, το οποίο δεν επιθυμώ ν’ αλλάξω”. Η ιστορική αυτή απόφαση ελήφθη σε μια λονδρέζικη παμπ, με την ονομασία Grenadier, εξού και το όνομα του νέου αυτοκινήτου. Χάρη στην οικονομική του άνεση, δεν έχει τον πονοκέφαλο της εξεύρεσης επενδυτών που θα στηρίξουν την ιδέα του. Αρχικά, το Grenadier ήταν προγραμματισμένο να κατασκευαστεί στην Ουαλλία. Πλάνο που αναγκαστικά άλλαξε λόγω του Brexit. Οπότε ο Ratcliffe αγόρασε από τη Daimler το εργοστάσιο κατασκευής της Smart (η οποία εντωμεταξύ είχε πωληθεί στους Κινέζους) στη Γαλλία και απευθύνθηκε στη Magna-Steyr για τα μηχανικά μέρη. Με τη BMW συμφώνησε για την προμήθεια εξακύλινδρων κινητήρων βενζίνης και diesel. Γενικά, επέλεξε τους καλύτερους προμηθευτές της αγοράς και, έτσι για την πλάκα του, αγόρασε και τη λονδρέζικη παμπ. Οι μηχανικοί στρώνονται αμέσως στη δουλειά. Οι σχεδιαστές λαμβάνουν την εντολή να δημιουργήσουν ένα αυτοκίνητο που θα μοιάζει με το “πραγματικό” Defender. Παίρνουν την εντολή κατά γράμμα, με αποτέλεσμα να δεχθούν εξώδικο από τη Land Rover για αντιγραφή. Η Ineos κερδίζει το δικαστήριο (έκρινε ότι δεν μπορεί να κατοχυρωθεί το σχήμα ενός αυτοκινήτου) και πλέον ανοίγει ο δρόμος για την παραγωγή του Grenadier. Έχουν περάσει μόλις πέντε χρόνια από εκείνη την ιστορική ημέρα στην παμπ, έχουν επενδυθεί τα διπλάσια χρήματα από τον αρχικό προϋπολογισμό, αλλά πλέον έχουμε ένα Grenadier στη διάθεσή μας για να εξερευνήσουμε τα περίφημα σκωτσέζικα Highlands.
Η πρώτη εντύπωση είναι ακριβώς αυτό που γράψαμε στην αρχή. Το Grenadier δεν προσπαθεί να είναι καλό παντού. Είναι εξαιρετικό εκτός δρόμου, παρόλο που αυτό συνήθως συνεπάγεται ότι στο δρόμο απέχει από το να χαρακτηριστεί καλό. Πράγματι, αυτό ισχύει. Το σύστημα διεύθυνσης είναι του περασμένου αιώνα, με επανακυκλοφορούντα σφαιρίδια. Δεν είναι εύκολο να συνηθίσεις τη λειτουργία του. Στρίβεις το τιμόνι και -κάποια στιγμή- τα αυτοκίνητο αποφασίζει ν’ αλλάξει κατεύθυνση. Τα παντός εδάφους ελαστικά της BF Goodrich σαφώς και δεν βοηθούν, υπάρχει όμως και η δυνατότητα επιλογής ελαστικών της Bridgestone με πιο “δρομίσια” χαρακτηριστικά. Κάτι ακόμα που έχουμε σχεδόν ξεχάσει οδηγώντας τα σύγχρονα SUV είναι οι 3,85 στροφές του τιμονιού. Ωστόσο, οφείλουμε να παραδεχτούμε, ότι για αυτοκίνητο που βασίζεται σε ένα πλαίσιο τύπου σκάλας (πιστό στην παράδοση δηλαδή), η άνεση είναι ικανοποιητική.
Μπορείτε απλά να ξεχάσετε όλα τα παραπάνω, αρκεί να αφήσετε την άσφαλτο πίσω σας. Εκτός δρόμου, το Grenadier μεταμορφώνεται από παλαιστής του σούμο σε πρίμα μπαλαρίνα. Χάρη στα τρία διαφορικά με δυνατότητα κλειδώματος (προαιρετικά στις φθηνότερες εκδόσεις), μπορεί να σκαρφαλώσει οπουδήποτε. Διαθέτει ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου κατάβασης και λοιπά προηγμένα συστήματα, αλλά το βάρος δεν κρύβεται. Οφείλεις να το σεβαστείς. Κάτι που δεν έκανα κατά τη διάρκεια της γνωριμίας μας, όχι επίτηδες, αλλά λόγω της ανάποδης θέσης οδήγησης (τα αυτοκίνητα της δοκιμής ήταν δεξιοτίμονα). Αρκετές φορές, οι αριστεροί τροχοί πάτησαν σε κάποιο λασπωμένο χαντάκι εκτός μονοπατιού και λόγω του υψηλού βάρους, κάποια στιγμή το αυτοκίνητο κόλλησε στη λάσπη. Ακόμα και με Grenadier, υπάρχει ο κίνδυνος να χρειαστείς κάποιον να σε τραβήξει για να ξεκολλήσεις.
Η ορατότητα είναι καλή, χάρη στις τετραγωνισμένες γραμμές του αμαξώματος. Όσο για τους κινητήρες, είναι δύσκολο να επιλέξεις ποιος από τους δύο είναι καλύτερος (αμφότεροι εξακύλινδροι τρίλιτροι της BMW). Ο κινητήρας βενζίνης διαθέτει άφθονη δύναμη, αλλά ο diesel έχει περισσότερη ροπή χαμηλά και καταναλώνει λιγότερο, αυξάνοντας την αυτονομία. Και στις δύο περιπτώσεις, το ρεζερβουάρ έχει χωρητικότητα 90 λίτρων. Εξαιρετικό σε λειτουργία και το αυτόματο κιβώτιο οκτώ σχέσεων της ZF (δεν διατίθεται με χειροκίνητο). Μια λεπτομέρεια για τους φανατικούς: το τιμόνι με τις δύο (και όχι τρεις) ακτίνες που μοιάζει με αυτό του Smart (δεν έχει την παραμικρή σχέση), εκτός δρόμου δεν σε βοηθά να καταλάβεις εάν οι τροχοί είναι στην ευθεία.
Αυτό που μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα είναι ότι το αδάμαστο πνεύμα του αρχέτυπου Defender έχει διατηρηθεί στο έπακρο. Ευτυχώς δεν ισχύει το ίδιο στην καμπίνα. Παρά τις αναλογικές βάσεις του, το Grenadier διαθέτει πληθώρα σύγχρονων συστημάτων και ένα ταμπλό γεμάτο διακόπτες που μπορείς να χειριστείς ακόμα και φορώντας γάντια (εργασίας). Η κεντρική οθόνη είναι αρκετά μικρή σε διαστάσεις, αλλά παρέχει πληθώρα πληροφοριών. Η αλήθεια είναι ότι σε αναγκάζει να παίρνεις συχνά το βλέμμα σου από το δρόμο, λόγω του σχεδόν ανύπαρκτου πίνακα οργάνων πίσω από το τιμόνι. Ο επιλογέας του αυτόματου κιβωτίου σου υπενθυμίζει ανά πάσα στιγμή τη συνεργασία με τη BMW. Δίπλα του, ο επιλογέας για τις κοντές σχέσεις. Συχνά σε αναγκάζει να χρησιμοποιήσεις και τα δυο σου χέρια, τόση δύναμη θέλει.
Κατά τη γνώμη μας, εκεί που οι σχεδιαστές το παράκαναν είναι με την κονσόλα της οροφής, στην οποία βρίσκονται (μεταξύ άλλων) οι διακόπτες για τη ρύθμιση των διαφορικών. Η απουσία ADAS δεν προκαλεί αίσθηση. Εξαιτίας της ασάφειας του εμπρός μέρους, ένα σύστημα διατήρησης λωρίδας θα ήταν καλοδεχούμενο. Λοιπές απουσίες από τον εξοπλισμό; Τα ηλεκτρικά καθίσματα, οι αυτόματοι υαλοκαθαριστήρες, ένα premium ηχοσύστημα και το σύστημα εισόδου χωρίς κλειδί. Το Grenadier βασίζεται στη φιλοσοφία “όσο λιγότερα συστήματα υπάρχουν, τόσο λιγότερα συστήματα μπορεί να χαλάσουν”. Είναι, δηλαδή, καθαρά θέμα αξιοπιστίας. Ο Sir Jim αισθάνεται απόλυτα σίγουρος για την αξιοπιστία του πρώτου Ineos (το Grenadier θ’ ακολουθήσει ένα pick-up), εξ ου και η πενταετής εγγύηση.
Τι μας έμεινε από αυτή την πρώτη επαφή, εν αναμονή της δοκιμής του αυτοκινήτου στην πίστα off-road του Βαϊράνο; Είναι εμφανές ότι έχουν επενδυθεί πολλά χρήματα για ένα αυτοκίνητο με απόλυτα συγκεκριμένους στόχους. Κάτι που στις μέρες μας είναι ασυνήθιστο. Είναι εξαιρετικό εκτός δρόμου, αλλά δύστροπο στην άσφαλτο. Κάτι που έγινε επίτηδες, αλλά με ορισμένες μικρές αλλαγές στο σύστημα διεύθυνσης και την ανάρτηση, το Grenadier θα ήταν ένα όχημα με μοναδική ευελιξία.
